Waktu masih sekolah SD dulu, kurikulum yang saya dapatkan ada yang namanya “bahasa daerah”. Mungkin jika dihubungkan dengan zaman sekarang, masuk dalam mata pelajaran muatan lokal.
Nah, pelajaran bahasa daerah inilah yang dulu paling saya sukai. Tentu saja karena bahasa ibu yang tidak bakal keselip hurup “I” menjadi “E” seperti saat menyebut kata “Indonesia” yang sering terdengar seperti “endonesya”.
Selain itu, dalam bahasa daerah—khususnya Jawa, ada sejenis pelajaran yang selalu membuat kami riang gembira. Bab itu adalah ketika sedang belajar menyebut nama-nama hewan.
Ya, mungkin seperti daerah lainnnya, tiap hewan punya nama lain khusunya anaknya. Waktu itu kami suka sekali menyebut nama-mana ini sambil berteriak lantang dan tertawa-tawa. Apalagi kadangkala nama anak hewan tersebut terdengar lucu ditelinga kami. Makin keras saat menyebut nama anak ‘luthung’ (sejenis monyet) yang bernama ‘kowe’ atau bisa berarti lain ; elu, kamu atau anda. hahaha…!
Nah, contohnya yang lain adalah sebagai berikut:
JENENGE ANAK KEWAN (Nama anak hewan):
anak (semut) angrang jenenge : kroto anak asu (anjing) jenenge : kirik anak ayam (pitik) jenenge : kuthuk anak babi jenenge : gembluk anak (ikan) bandeng jenenge : nener anak baya (buaya) jenenge : rete anak bebek jenenge : meri anak bulus jenenge : ketul anak cacing jenenge : lur anak cecak jenenge : sawiyah anak celeng jenenge : genjik anak coro jenenge : mendhet anak (burung) dara jenenge : piyik anak emprit jenenge : indhil anak gagak jenenge : engkak anak gajah jenenge : bledug anak jangkrik jenenge : gendholo anak jaran jenenge : belo anak kadhal jenenge : tobil anak kebo jenenge : gudel anak kidang jenenge : kompreng anak kethek jenenge : munyuk/kenyung anak kura jenenge : laos anak laler jenenge : set/singgat anak lawa jenenge : kampret anak lele jenenge : jabrisan anak lintah jenenge : pacet anak macan jenenge : gogor anak manuk jenenge : piyik anak menjangan jenenge : kompreng anak menthok jenenge : minthi anak merak jenenge : uncung anak sapi jenenge : pedhet anak singa jenenge : dibal anak tikus jenenge : cindhil anak tumo jenenge : kor anak ula jenenge : kisi/ucet anak wedhus jenenge : cempe anak welut jenenge : udhet anak yuyu jenenge : beyes
Kurang lebih seperti itu dan masih banyak lagi nama-nama anak hewan dalam bahasa Jawa.
Nah, sekarang ada sedikit kuis untuk rekan-rekan semua untuk pelajaran bahasa daerah kali ini. Pertanyaannya adalah:
Anak kodhok jenenge ….?
Bagi yang menjawab ‘kecebong’, mohon maaf jawaban anda salah.
Yang bener adalah ‘precil’. Karena kecebong adalah anak katak–yang termuat dalam mata pelajaran lain zaman dulu yaitu IPA Biologi.
====
follow: @hazmiSRONDOL
